Prelegent: dr Marek Pepliński
Tytuł wystąpienia: Czy deterministyczny naturalizm jest do pogodzenia z racjonalnym sądzeniem?


Abstrakt: Peter Van Inwagen w artykule Argument C. S. Lewisa przeciwko naturalizmowi (Roczniki Filozoficzne 67(2):169-183, 2019) poddaje krytyce rozumowanie Lewisa z drugiego wydania książki Cuda. Lewis argumentował tam za niekompatybilnością naturalizmu pojmowanego w duchu determinizmu, z istnieniem racjonalnych poglądów (sądów), posługując się koncepcją racjonalności sądu definiowaną poprzez termin rozumowanie. Van Inwagen argumentuje, że Lewis popełnia liczne błędy w swojej argumentacji i że nie wykazuje prawdziwości wniosku, że jeśli determinizm jest prawdziwy, to nie istnieją racjonalne sądy to jest sądy wypływające z poprawnych formalnie rozumowań. W wystąpieniu przedstawię oba stanowiska, starając się wskazać na trafne i nietrafne twierdzenia wspomnianych autorów oraz będę bronił tezy, że nawet jeśli zgodzimy się, że argumentacja Lewisa w jego sformułowaniu zawiera pewne błędy, to da się dostrzec jej sedno i przeformułować w taki sposób, że kontrargumentacja Van Inwagena jej nie dotyczy.

Prelegent: dr hab. Artur Szutta, prof. UG

Temat: "Elektorzy, cnota, demokracja"

Abstrakt: Demokracja zakłada przynajmniej dwa elementy: prawo każdego obywatela do uczestnictwa w kolektywnych decyzjach wspólnoty politycznej i prawo dostępu do wiedzy (oraz uczestnictwa w debacie publicznej) koniecznej do podjęcia przemyślanej decyzji. Jeden z głównych problemów współczesnej demokracji polega na niskiej jakości politycznych decydentów (zarówno polityków, jak i wyborców) oraz samej debaty politycznej. Istnieje wiele propozycji poprawienia jakości debaty i decyzji politycznych. Jedne polegają na kładzeniu nacisku na edukację obywatelską, odpowiednie regulacje prawne, wymuszające bardziej rzetelne przekazywanie informacji, w tym redukcję tzw. fake news i manipulacji. Moim celem nie będzie jednak dyskusja na temat tych rozwiązań, lecz propozycja nowego, jak sądzę, rozwiązania. Zakładam, że w każdym społeczeństwie znajdują się osoby, które spełniają wymóg posiadania cnót koniecznych do wysokiej jakości uczestnictwa w debacie publicznej i podejmowania rzetelnie przemyślanych decyzji. Problem polega jednak na tym, jak takie osoby zidentyfikować i umożliwić im większy wpływ na debatę publiczną i wybory bez porzucania demokratycznych ideałów.Moja propozycja skupia się na metodzie wyboru takich osób oraz wyjaśnieniu, w jaki sposób mogą one wpłynąć na poprawienie jakości debaty publicznej. Jej główna idea sprowadza się do podzielenia państwa na małe sektory, w których wszyscy obywatele się znają bezpośrednio. Wybieraliby oni spośród siebie (w ramach danego sektora) jedną (lub więcej) godną zaufania osobę, która pełniłaby funkcję elektora. Na tym rola powszechnego wyborcy by się kończyła. Wszystkie pozostałe wybory (parlamentarne, do sejmików wojewódzkich, referenda, itd.) byłyby w gestii wybranych elektorów. Warto także rozważyć, czy tylko tacy elektorzy nie mieliby prawa kandydowania na wybieralne stanowiska.Wydaje się czymś racjonalnym oczekiwać, że wybór elektorów, dzięki bezpośredniej znajomości kandydatów, miałby wyższą jakość niż obecne wybory powszechne. Także sami elektorzy, dzięki wyższemu poziomowi cnót, zarazem będąc głównym celem (i aktywnymi uczestnikami) debaty publicznej wymuszaliby wyższy poziom tejże debaty, a w dalszej kolejności i reszty życia politycznego.