Relacja z wykładu prof. Leszka Balcerowicza „Inflacja: choroba pieniądza i gospodarki”

W poniedziałek 27 lutego 2023 na Wydział Nauk Społecznych zawitał niezwykły gość: prof. Leszek Balcerowicz, ekonomista, twórca programu zmiany systemowej polskiej gospodarki, wygłosił wykład pt. Inflacja: choroba pieniądza i gospodarki.

Pana profesora powitał i przedstawił dziekan Wydziału Nauk Społecznych, prof. Michał Harciarek. Oprócz osiągnięć w zakresie nauki, polityki i gospodarki wspomniał o innych faktach – np. funkcji prezesa NBP czy Mistrzostwie Polski Juniorów w biegach przełajowych w 1962, po czym oddał głos gościowi.

Prof. Balcerowicz nie tylko przedstawił – w kontekście historycznym i współczesnym – zależności między polityką i gospodarką (a także ideologią) a powstawaniem inflacji, ale również zwrócił uwagę na nieco mniej oczywiste aspekty, które mogą wpływać na kształtowane rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Jednym z nich jest siła słów oraz niesiony przez nie ładunek emocjonalny. Profesor kilkakrotnie podkreślił, że warto przyglądać się słowom: nie tylko emocjom, jakie niosą, ale również treści, jaka faktycznie się za nimi kryje. Pięknie brzmiące słowa (na przykład socjalizm w opozycji do kapitalizmu) mogą nieść dobre skojarzenia, ale wcale nie być czymś dobrym – czy to dla społeczeństwa, czy dla gospodarki. Przedstawił także kilka szkodliwych doktryn – które, mimo pozornej atrakcyjności – doprowadziły w przeszłości do powstania dyktatur lub kryzysów ekonomicznych. Zwrócił przy tym uwagę na dwie cechy nauk społecznych: z jednej strony większą popularność, z drugiej – trudniejszą weryfikację empirycznej (w porównaniu z naukami ścisłymi).

W odpowiedzi na pytania uczestników wykładu o recepty dla polskiej gospodarki, prof. Balcerowicz stwierdził, że jest potrzebny skoncentrowany, dobrze zbudowany system działań, w tym usunięcie szkodliwych, ograniczających przepisów. Według niego tym, co stanowi największą deformację gospodarki, jest jej upolitycznienie, a zwłaszcza nacjonalizacja. Natomiast najważniejszym wyzwaniem dla polityków w kontekście nadchodzących wyborów jest przedstawienie ludziom uczciwego wyboru. „Warto zadawać pytania tym, którzy aspirują do władzy: czy wiedzą, co odziedziczą, i czy wiedzą, co zrobić” – podkreślił pan profesor.

Wydarzenie zorganizowano w ramach aktywności Katedry im. Eugeniusza Kwiatkowskiego.

Karolina Żuk-Wieczorkiewicz