Spotkanie z Profesorem Pawłem Śpiewakiem

24 marca  Instytucie Mediów, Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej  odbyło się spotkanie profesora Pawła Śpiewaka  ze studentami.

Prof. Paweł Śpiewak  był wieloletnim pracownikiem Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektorem Żydowskiego Instytutu Historycznego w latach 2011-2020 oraz  posłem na sejm V kadencji.  Profesor Śpiewak ma także bogate doświadczenie dziennikarskie. Publikował m. in. w „Gazecie Wyborczej”, „Rzeczypospolitej”, „Tygodniku Powszechnym” , był  członkiem kolegiów redakcyjnych „Res Publiki Nowej” i „Przeglądu Politycznego”. Profesor Paweł Śpiewak  jest także komentatorem Tory i Biblii, Jego książka „Midrasze. Księga nad księgami” była nominowana do nagrody Nike w 2005 roku.

Tematem spotkania była „Kategoria obcego w dobie kryzysu migracyjnego”. Profesor wyjaśniał dlaczego Polacy prezentują odmienne postawy wobec migrantów na granicach ukraińskiej j i białoruskiej. Ludzie o większej odmienności  (na przykład innej religii) przyjmowani są z większym lękami, które dodatkowo są rozbudzane przez polityków, im mniej wiemy o jakiejś grupie etnicznej i religijnej, tym łatwiej ją demonizować. 

Profesor Śpiewak, opisując zachowanie Polaków po wojnie w Ukrainie,  podkreślił  że wszystkie negatywne sądy i stereotypy wobec Ukraińców odeszły nagle w niepamięć, przestały być ważne. 91 procent Polaków deklaruje wolę pomocy jako odruch serca. Profesor Śpiewak opisywał postawę wobec uchodźców z Ukrainy jako „anielenie się” Polaków. Podobnego poczucia wspólnoty Polacy doświadczali w czasach Solidarności. Według badań Polacy mają bardzo negatywny sąd na temat samych siebie, dużo bardziej negatywny niż inne narody. Jednak w ostatnich tygodniach okazało się, że potrafimy pomagać bezinteresownie, bez żadnych usprawiedliwień. Zdaniem profesora Śpiewaka ta rewolucja pomocy może wpłynąć na poprawę samooceny Polaków.

Profesor Śpiewak odwołał się  także do antysemityzmu jako źródła polskiej tożsamości, który się utwardza. Tym czasem obcy powinien mieć prawo do zachowania swojej tożsamości i swojej obcości, nawet jeśli żyją wspólnie z nami.

Niestety z powodu sytuacji pandemicznej spotkanie odbywało się zdalnie, ale studenci mieli możliwość zadawania pytań na czacie. Studenci pytali m. in. o to, czy będziemy w stanie przyjąć uchodźców na stałe, o przyszłość stosunków polsko-żydowskich i o status IPN-u.

Rozmowę z profesorem Pawłem Śpiewakiem prowadził dr Jan Miklas-Frankowski .